De Twaalf van 2003

Roger Arteel, Theatermaggezien, 31 december 2003

Naar oud gebruik wordt ook bij het einde van het jaar 2003 de balans opgemaakt en nagegaan wat bijblijft van de ongeveer honderd teksttheatervoorstellingen die in den lande werden bijgewoond. De bedoeling is twaalf producties over te houden en als best beklijvend op de erelijst te plaatsen.

De keuze is niet zo gemakkelijk als men zou denken. Er wordt met enig genoegen teruggedacht aan Neuze Neuze van poppentheater De Maan (Mechelen) en ook aan Kronkels waarin Fred Delfgaauw Simon Carmiggelt eert. De Roovers waren niet onaardig op dreef in Blue-remenbered Hills van Dennis Potter en Peer van Laïka was voor jong en oud een plezierig ding. Britannis, naar Racine, was een typische Leporellovoorstelling: creatief, luchtig en toch met ernst gebracht; Godot (Beckett) door Dood Paard (Nederland) was origineel maar net iets te lang om te blijven boeien; in Een ideale Ernst…., waarin twee stukken van Oscar Wilde in elkaar gestrengeld werden, vonden ’t Barre Land en De Onderneming elkaar in afstandelijk acteren; de Trilogie van het weerzien van Botho Strauss, door De Tijd en Het Toneelhuis, kreeg een mooie meerwaarde in het S.M.A.K.in Gent; Theater STAP zorgde met Ook voor een gedurfde opening van Theater aan Zee in Oostende; bij Theater Antigone kreeg de jonge regisseur Ruud Gielens de kans Gevecht mé ne neger en honden, van zijn geliefde auteur Bernard-Marie Koltés met spanning te monteren, terwijl Johan Heldenbergh (Theater Zuidpool) zich kon uitleven en –schreeuwen in Massis the musical. En niet te vergeten: Het kouwe kind door Het Toneelhuis, De vier seizoenen door Ceremonia, de multidisciplinaire Wolf van Alain Platel en De vrucht van hun arbeid door Malpertuis en Boston Marriage, bij het Raamtheater, alhoewel niet het beste stuk van David Mamet.

Maar toch, de allerbeste herinneringen worden voor het jaar 2003 opgeroepen door deze twaalf (in chronologische volgorde):

•     4.48 Psychose van Sarah Kane, vertolkt door Isabelle Huppert (Frankrijk) in een regie van Claude Régy, gezien in deSingel, Antwerpen, op 15/01.
•     Vraagzucht door Frank Vercruyssen e.a. van STAN, gezien in het Nieuwpoorttheater op 26/02.
•     De kant van Swann (Proust-project, deel 1) door Ro Theater (Nederland) in een regie van Guy Cassiers, gezien in de Bourla, Antwerpen (Toneelhuis), op 18/03.
•     Vrijdag van Hugo Claus, door ZTHollandia (Nederland), in een regie van Johan Simons, gezien in Vooruit op 26/03
•     1900, van Wim Dewulf (naar “Novecento” van A. Baricco) door Ultima Thule, in een regie van Christophe Ameye, gezien in De Vrije Val, Antwerpen, op 22/05
•     Achter ’t eten, van Eric Devolder en Dick Van der Harst, door Ceremonia, Zuidpool en Het muziek LOD, in een regie van Eric Devolder, gezien in de Minard, Gent, op 28/05.
•     Oom Wanja (A. Tsjechow), door Het Toneelhuis in een regie van Luk Perceval, gezien in de Bourla, Antwerpen, op 23/10.
•     Rouw siert Elektra (E. O’Neill) door Toneelgroep Amsterdam in een regie van Ivo Van Hove, gezien in deSingel, Antwerpen op 22/11.
•     Hoofd zonder wereld, naar Die Blendung (Het Martyrium) van Elias Canetti, door ’t Barre Land (Nederland), gezien in Vooruit op 27/11
•     De Revisor (Gogolj) door De Paardenkathedraal (Nederland) in een regie van Dirk Tanghe, gezien in het Cultureel Centrum Strombeek-Bever op 03/12
•     Zien en zien van Gerardjan Rijnders, door Stan & Dito’Dito, gezien in de Kaaitheaterstudio’s Brussel op 16/12
•     Wat de ezel zag, van Frank Adam, Rik Theunis en De Werf Brugge, aldaar gezien op 22/12.