Els Van Steenberghe Knackblog 26 mei 2011

‘Begin met het beste’, die slogan willen we terug van onder het stof halen’, aldus de nieuwe coördinator van het festival Els De Bodt. We hoorden het haar – een tijdje geleden – graag zeggen na enkele edities waarin het festival weliswaar pittig maar soms net een tikkeltje te avant-gardistisch uit de hoek kwam. We waren dan ook erg benieuwd hoe dat goede voornemen zich in de selectie zou vertalen.

Wel, dames en heren, de zonet bekendgemaakte selectie is zowat de belichaming van dat goede voornemen. Eind augustus kunt u de zomer afsluiten met de lekkerste (en daarom niet minst toegankelijke) delicatessen die Nederlandstalige (professionele) theatermakers en choreografen het afgelopen seizoen bereidden. Pas uw vakantieplannen aan want eind augustus dient elke theaterliefhebber lekkerbekkend naar Brussel af te zakken.

UITGEBALANCEERDE JURY ÉN CRITERIA

Daar vindt van 25 augustus 2011 tot 3 september 2011 de 25^ste editie van Het Theaterfestival plaats. Het wordt een feestelijke editie. Niet zozeer door omkaderende toeters en bellen maar bovenal door de uitgekiende selectie.

Die selectie werd gemaakt door een met zorg samengestelde jury. De nieuwe coördinator Els De Bodt (tot vorig jaar programmator podiumkunsten van het STUK te Leuven) stelde een vijfkoppige jury samen. Die bestond uit vier leden die professioneel in de podiumkunstensector actief zijn (meer bepaald: Valentijn Dhaenens (SKaGeN), Pietjan Dusee (Productiehuis Brabant), Eddie Guldolf (C-Mine Genk) en Sarah Vankersschaever (De Standaard)) en een liefhebber die graag en vaak naar theater gaat. Dit was ‘bijna-slimste-mens’ Eva Brems (UGent/Groen!).

Die jury keek, aldus het juryrapport, ‘ruim: van jeugdtheater tot dans, van theatrale installaties tot muziek- en teksttheater.’ Uit alle geziene voorstellingen selecteerde de jury ‘tien voorstellingen én twee voorstellingen uit de selectie van het Nederlands Theaterfestival (www.tf.nl), producties die ze uitdrukkelijk als onderdeel van hun eigen selectie zien.’

Het belangrijkste criterium was ‘artistieke kwaliteit’ (een erg rekbaar begrip natuurlijk). Maar de selectie moest ook ‘een vertaling van het hedendaagse podiumlandschap zijn, dat zowel in Vlaanderen als in Nederland bijzonder verscheiden is. De dynamiek tussen grote en kleine gezelschappen, de afwisseling van complexe en toegankelijke voorstellingen, de ontwikkeling van producties met een lange of kortere ‘rijpingstijd’ zorgt ervoor dat het een bont palet vormt.’ Tevens stelde de jury vast dat het aanbod nog steeds te ‘wit’ (lees: te weinig multicultureel) is. Dat vertaalt zich – jammer genoeg – ook in de selectie.

EVENWICHTIGE SELECTIE VOL TOPPERS

Uit het immense aanbod werden die voorstellingen gelicht die scherpe (maatschappelijke of filosofische) vragen formuleren op een heldere, bijdehante, toegankelijke én artistiek inventieve en kwaliteitsvolle manier. Een mondvol waar de geselecteerde creaties aardig in slagen.

In de selectie vindt u enkele avondvullende ‘wellmade plays’ waarin spelvirtuositeit, spitse taal (al dan niet ontleend aan een literaire klassieker) en een indrukwekkende enscenering hand in hand gaan. Dit zijn het weergaloze Oblomov (Lazarus), Aleksej (HETPALEIS), Bart Meulemans eigenzinnige enscenering van Gregoria, de roman van Maurice Gilliams en Ivo Van Hoves meesterlijke Nooit van elkaar (Toneelgroep Amsterdam / DeSingel).

Jeroen Vander Ven – die de hoofdrol vertolkt in Aleksej – is ook met zijn eigen gezelschap, TG Steigeisen, geselecteerd. Die jonge groep bracht met Lethal inc. een gedurfd portret van de mens als ‘propere moordenaar’. Even geëngageerd is het geselecteerde Freetown van het Nederlandse collectief Dood Paard.

Minder expliciet geëngageerd maar daarom niet minder relevant is de pittige locatievoorstelling Warmoes van Studio Orka, het lyrische Women van choreograaf Ugo Dehaes, Berckmans (De Tijd) van topacteur Jürgen Delnaet en – last but not least – een van Anne Teresa De Keersmaekers allermooiste voorstellingen: En Atendant. Een niet te missen voorstelling voor dansliefhebbers én dansleken.

Verder werden ook Laura van Dolron met Sartre zegt sorry en Alexandra Broeder met Kind geselecteerd.

EN DE COLLEGA’S VAN HET AMATEURCIRCUIT?

Anne Teresa De Keersmaeker is ook vertegenwoordigd in het nieuwe Circuit X. Met dit initiatief geeft Het Theaterfestival een podium aan opmerkelijke beloftes. Die ‘beloften’ spelen niet alleen tijdens het festival maar trekken nadien ook op tournee door Vlaanderen.

Onder hen een pupil van De Keersmaeker: Pieter Ampe. Hij creëerde samen met Guilherme Garrido het ontluisterende duet Still Standing You . Verder is ook Sadettin Kirmiziyüz met De Vader, de Zoon en het Heilige Feest, Tom Struyf (met De Tatiana Aarons Experience), Koen De Preter (met While Things can change) en Annelies Van Hullebusch (met Dorp) geselecteerd.

Hoe mooi dit festivalplaatje ook oogt en leest, helemaal ideaal is het (nog) niet. Er is ruim aandacht voor alle hoeken en kanten van het podiumlandschap (behalve het figurentheater dat in de ‘officiële selectie’ opvallend afwezig is maar in Circuit X volwaardig wordt gerepresenteerd door Annelies Van Hullebusch). Ook het jong talent wordt niet vergeten. Maar waarom worden de banden niet aangehaald met het amateurcircuit?

Mogelijk kan deze vraag worden beantwoord tijdens de nagesprekken, inleidingen óf de twee boekpresentaties tijdens het festival. Dr. Kurt Vanhoutte (UA) en Claire Swyzen stellen er hun visie voor op Het statuut van de tekst in het postdramatische theater. En De Standaard-collega Wouter Hillaert presenteert er – samen met Esther Severi – De dingen en ik, een bundel met de meest opmerkelijke en stevige theaterteksten van de voorbije seizoenen. Voorwaar een bundel die binnen het amateurcircuit (waarin men steeds op zoek is naar nieuwe, stevige teksten) met gretigheid zal doorgenomen worden.

Meer info: www.theaterfestival.be